Docenten trainen in DYS-stoornissen

In dit webinar geven we je de sleutels om je leerlingen te helpen met DYS-stoornissen: dyslexie, dyspraxie, dysfasie, dyscalculie of dysorthografie.

Het eerste deel is theoretisch en beschrijft de verschillende symptomen van elke stoornis en de moeilijkheden die een kind kan ondervinden tijdens de onderwijsactiviteiten in de klas. Daarna volgt een praktisch deel, met advies en ideeën voor aanpassingen in de klas. Deze aanpassingen zullen kinderen met een DYS-stoornis in staat stellen om in hun eigen tempo te leren en de activiteit met hun klasgenoten te delen zonder buitengesloten te worden.

Docenten trainen in DYS-stoornissen

Dyslexie wordt vaak geassocieerd met bijvoorbeeld dysorthografie. Dyslexie gaat vaak gepaard met dysorthografie, bijvoorbeeld.

Het is daarom belangrijk om elke stoornis te kennen om de moeilijkheden van het kind te begrijpen en de oefeningen of de schoolomgeving te kunnen aanpassen. Deze aanpassingen zullen het kind in staat stellen om in zijn of haar eigen tempo te leren en activiteiten te delen met andere leerlingen, zonder buitengesloten te worden van de klas.

Verschillende soorten dyslexie

Hier helpen we je een onderscheid te maken tussen de verschillende soorten dyslexie.

• Fonetische dyslexie, wat een probleem is met fonetiek, d.w.z. geluid. Het kind heeft moeite met het identificeren van letters, lettergrepen of woorden in klank.
• Oppervlakte dyslexiewat een visueel probleem is. Het kind heeft moeite om woorden visueel te herkennen, of heeft moeite om het geschreven woord in zijn hoofd te zien. Als we lezen, kunnen onze hersenen het woord onmiddellijk herkennen, zonder elke letter te hoeven lezen. Bij dyslectische kinderen werkt dit mechanisme niet.
• Gemengde dyslexiedie wordt gekenmerkt door fonetische en visuele problemen.

Zwakke punten in verband met dysorthografie

Dysorthographie heeft te maken met de spelling van woorden. Over het algemeen leert een kind eerst lezen en dan pas schrijven, dus als er een probleem is met lezen, is er ook een probleem met spellen.

Wanneer we een woord lezen, registreren onze hersenen altijd dezelfde volgorde van letters, zodat ze het kunnen onthouden. Bij een leesprobleem wordt het woord “Maire” telkens op een andere manier gelezen: Maire, Marie, Ramie… De hersenen zijn dus niet in staat om de volgorde van de letters voor dit woord te stabiliseren. Zonder een vaste volgorde van letters zal het schrijven van woorden willekeurig zijn. Dysorthografische kinderen schrijven vaak fonetisch, meer gebaseerd op klank dan op de regels van de grammatica.

Tekenen van dyscalculie

Dyscalculie is een getalgerelateerde stoornis met verschillende aspecten: moeite met het concept van hoeveelheid, visuele problemen, problemen met wiskundige logica.

Dit zijn de belangrijkste symptomen van dyscalculie:

• moeite met het herkennen van hoeveelheden: het kind moet elke keer tellen hoeveel objecten er in beeld zijn, een taak die meer tijd kost,
• Spiegelschrijvende getallen: het kind is niet in staat om een mentaal beeld van de getallen te vormen, dus kan het de getallen achterstevoren schrijven.
• Moeite met het onthouden van tafels van vermenigvuldiging of het oplossen van logisch-wiskundige problemen: het kind is niet in staat om informatie die gekoppeld is aan getallen te onthouden en kan deze daarom niet manipuleren om problemen op te lossen.

Dyspraxische dysgrafie

Dysgrafie is een stoornis die verband houdt met het grafische gebaar waarbij het handschrift van het kind bijna onleesbaar is. Deze moeilijkheid is gekoppeld aan dyspraxie, omdat het kind de bewegingen van de pen op het papier niet kan coördineren.

Als het kind geen referentiepunten heeft en geen denkbeeldige lijn kan volgen, zal het letters verkeerd spellen en proberen te corrigeren (waardoor de tekst nog moeilijker te lezen wordt). Bij het schrijven kun je zien dat er niet genoeg ruimte is tussen de letters of dat ze slecht op elkaar aansluiten.

Dysorthografie, wat een probleem is met het spellen van woorden, moet niet verward worden met dysgrafie, wat een probleem is met grafische gebaren.

Aan te brengen aanpassingen

Er zijn een aantal aanpassingen die kunnen worden aangebracht om kinderen met DYS-stoornissen te ondersteunen bij schoolactiviteiten. Een hulpmiddel is niet noodzakelijk nuttig voor alle kinderen, dus je moet proberen en zien of de aanpassing de oefening makkelijker maakt voor het kind of niet. Elk kind is anders, dus aanpassingen moeten anders zijn.

Voor dyslectici is het belangrijk om tekst makkelijker leesbaar te maken. Hiervoor kun je specifieke lettertypes gebruiken, zoals Open Dyslexic. Een andere optie is om te kiezen voor tekst met kleurcodering. Je kunt de regels twee verschillende kleuren geven of woorden laten kleuren op basis van lettergrepen.

Technologie en DYS-stoornissen

Kinderen met DYS-stoornissen kunnen compenserende hulpmiddelen nodig hebben. Nieuwe technologieën kunnen daarom erg nuttig zijn. Compenserende hulpmiddelen zijn hulpmiddelen die het mogelijk maken om de moeilijkheden van het kind uit te wissen of te verminderen. Dankzij deze hulpmiddelen kan het kind de activiteit uitvoeren zonder al zijn aandacht te gebruiken om zijn moeilijkheden onder controle te houden. Het kan zich dus concentreren op de taak.

Een computer of tablet kan bijvoorbeeld tekst-naar-spraak hebben om dyslectische kinderen te helpen, of een spellingscontrole voor dysorthografische kinderen. Bovendien kunnen het contrast en de helderheid van alle elementen op het scherm worden verhoogd en aangepast aan de behoeften van elk individu.

De COCO DENKT en COCO BEWEEGT app om DYS-kinderen te helpen

Er zijn ook technologische applicaties die gebruikt kunnen worden met kinderen met DYS stoornissen. De applicatie COCO DENKT en COCO BEWEEGT bevat meer dan 30 educatieve spelletjes. De spellen kunnen gebruikt worden om cognitieve functies zoals aandacht, geheugen, logica en taal te verbeteren. Sommige spellen kunnen ook gebruikt worden als aangepaste oefeningen voor kinderen met DYS stoornissen. Er zijn bijvoorbeeld audio-instructies, spellen met lettergrepen en gap-fill teksten.

Bovendien stopt de toepassing na 15 minuten op het scherm en biedt het kinderen een sportpauze aan. De spelletjes zijn min of meer fysiek (er zijn ook ontspanningsspelletjes). Deze pauze geeft kinderen de kans om hun hersenen leeg te maken en uit te rusten, zodat ze gemotiveerder zijn voor de volgende activiteiten. De sportpauze helpt kinderen ook om te leren weg te blijven van het scherm en er goed gebruik van te maken.

DYS-kinderen ondersteunen: een artikel met voorbeelden en praktische strategieën

Voor meer informatie…

Dit artikel is een uittreksel van het webinar aangeboden door DYNSEO over “DYS-stoornissen in het basisonderwijs”. Als je meer wilt weten over DYS-stoornissen en de aanpassingen die moeten worden gemaakt in de schoolomgeving om deze kinderen te ondersteunen bij het leren, bekijk dan de herhaling van ons webinar.